Circulaire genen van papier

Bij Opmeer (her)gebruiken we grondstoffen bewuster dan ooit en kijken we ook naar de gevolgen van het verbruik. In deze context stellen wij onszelf regelmatig de vraag: hoe duurzaam en circulair is papier vandaag de dag? Wat zijn de circulaire genen van papier. De belangrijkste ontwikkelingen op een rij.

Papier & circulariteit 1

Oud papier is geen afval. Het is een waardevol ingrediënt voor nieuwe producten. Nederland is in Europa koploper op het gebied van papierrecycling. In 2017 is 84% van ons oud papier ingezameld en gerecycled. 85% van het in Nederland nieuw geproduceerde papier is gemaakt van oud papier. De lijst van papiersoorten die deels of volledig bestaan uit oude papiervezels is lang en blijft groeien. Vraag je accountmanager naar de nieuwste aanwinsten of kom langs en bezoek onze inspiratiekamer.

Recycleproces

Iedere keer dat papier gerecycled wordt, verzwakt de vezel. Er zijn echter zoveel producten die van papier worden gemaakt, dat het nieuwe papier dat gebruikt wordt voor drukwerk of in printers, uiteindelijk pas na zeven (!) keer recyclen eindigt als wc-papier of eierdozen. Door een jarenlange opgebouwde kennis van dit recycleproces, is men nu zelfs in staat om nieuwe topkwaliteit papiersoorten te maken van 100% gerecycled papier.

Papier & circulariteit 2

Naast (gerecyclede) houtvezels kun je ook andere ingrediënten gebruiken voor het maken van papier. Onder het mom van ‘afval bestaat niet’ enkele alternatieve voorbeelden:

• In Nederland wordt bij Schut papier de papiersoort Valorise gemaakt van vezels uit het restafval van de tomatenplant. De samenwerking met lokale telers, kenniscentra en universiteiten heeft als ultiem doel om agrarisch restmateriaal voor 100% in te zetten als grondstof voor de papiersector en ingrediënt voor andere industrieën.
• Ook bij PaperWise maken zij papier van agrarisch afval. In dit geval staan de fabrieken in India en Zuid-Amerika, waar eveneens de input vandaan komt.
• Ons waterrijke Nederland kent veel groen in meren dat regelmatig moet worden gemaaid. Dit om te voorkomen dat we met onze plezierbootjes vast komen te zitten. Wat gebeurt er vervolgens met die gemaaide waterplanten uit bijvoorbeeld het Weerwater in Almere? Die worden bij Millvision verwerkt tot biomassa dat dient als grondstof voor… nieuw waterplantenpapier!
• Circulaire producten
  Maar ook compleet versleten jeans en miljoenen kilo’s koffiedrab (CoffeeBased) zijn ingrediënten voor bijzondere circulaire (papier)producten, die op deze wijze onze afvalberg verkleinen en direct bijdragen aan een circulaire economie. Door een creatieve kijk op reduce-reuse-recycle ontstaan er in de praktijk bijzondere combinaties, zoals ons OBT duurzaamheidsverslag laat zien.

Hoe garanderen we die circulaire papierketen?

De circulaire keten wordt gecontroleerd en bewaakt door Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en Papier Recycling Nederland (PRN). De afspraken die gemaakt zijn in het Papiervezelconvenant garanderen dat oud papier gerecycled kan blijven worden.

Toeslag op nieuw papier

Bedrijven zoals Opmeer, die hun papier in Nederland inkopen bij de papiergroothandel, betalen een heffing (= afvalbeheersbijdrage PRN/SVF) als een toeslag op nieuw papier. Deze toeslag wordt gebruikt om de prijs van oud papier dusdanig hoog te houden, waardoor het rendabel blijft om oud papier op te halen en daarmee de recycle papierketen kan blijven draaien. Ieder kwartaal wordt bekeken of deze heffing moet worden doorberekend. Dit systeem is uniek, want een wettelijk systeem met permanente bijdragen zou jaarlijks tientallen miljoenen euro’s extra kosten.

Dat verdient een keurmerk!

Altijd handig om middels een beeldmerk in één oogopslag te zien waaraan een dienst of product voldoet. Keurmerken voor papier en karton die bijdragen aan duurzaamheid kunnen we grofweg indelen op de volgende wijze:

Grondstof – Papier met een FSC® keurmerk is een duurzame keuze, aangezien deze keurmerken zich primair richten op duurzaam en verantwoord bosbeheer. Op deze wijze is de herkomst van de houtvezels of pulp als grondstof altijd te herleiden en afkomstig uit duurzaam beheerde bossen.

Eindproduct – Keurmerken voor (eind)producten zijn onder meer Nordic Swan, EU Ecolabel en Der Blaue Engel. Deze keurmerken kijken naast grondstofgebruik ook naar productie (welke materialen worden toegevoegd, hoeveel energie wordt er gebruikt). De fase na het productgebruik wordt eveneens in beeld gebracht (in welke mate is het product herbruikbaar).

Proces – Denk aan milieumanagementsystemen als ISO 14001 en EMAS, die gericht zijn op de bedrijfsprocessen en hoe hierbinnen rekening wordt gehouden met milieurichtlijnen.